28/10/2025
Văn khấn cúng tất niên là nghi thức không thể thiếu trong ngày cuối năm. Gia chủ cần chuẩn bị bài khấn chuẩn, chọn thời điểm, và biết rõ mâm cúng tất niên nên đặt ở đâu để thể hiện lòng thành kính trọn vẹn. Bài viết của VietPower sau đây sẽ cung cấp mẫu văn khấn cúng tất niên đầy đủ, hướng dẫn chi tiết các bước hành lễ, cùng những lưu ý quan trọng để buổi lễ cuối năm của gia đình bạn được trang nghiêm và ý nghĩa.
Mục lục
Giới thiệu về nghi lễ cúng tất niên & văn khấn
Văn khấn cúng tất niên là phần quan trọng trong nghi lễ tất niên – dịp lễ truyền thống khép lại một năm cũ và chào đón năm mới. Trong buổi lễ này, gia chủ dâng hương, lễ vật và đọc bài khấn để bày tỏ lòng biết ơn với thần linh, gia tiên đã phù hộ suốt năm qua, đồng thời cầu mong năm mới bình an, thuận lợi.
Lễ cúng tất niên thường được tổ chức vào chiều hoặc tối ngày 30 Tết (hoặc 29 nếu năm thiếu). Đây không chỉ là nghi thức tâm linh mà còn là thời điểm để mọi thành viên trong gia đình cùng sum họp, ôn lại kỷ niệm và chuẩn bị tinh thần cho năm mới. Bài văn khấn cúng tất niên vì thế mang ý nghĩa thiêng liêng, là cầu nối giữa con cháu với tổ tiên, thể hiện sự thành kính và lòng tri ân sâu sắc.
Nội dung bài khấn thường bao gồm lời chào thỉnh thần linh, tổ tiên, lời tạ ơn, cùng những mong ước cho năm tới. Khi hành lễ, gia chủ nên giữ thái độ trang nghiêm, ăn mặc gọn gàng, đọc bài khấn một cách rõ ràng và chân thành để thể hiện trọn vẹn lòng thành kính.
Mẫu bài văn khấn cúng tất niên chuẩn nhất
Trong nghi lễ tất niên, bài văn khấn cúng tất niên là lời tấu trình, cảm tạ của gia chủ dâng lên thần linh và tổ tiên sau một năm trôi qua. Việc đọc khấn thể hiện sự thành kính, biết ơn và cầu chúc cho năm mới hanh thông, may mắn. Dưới đây là mẫu bài khấn phổ biến, được nhiều gia đình sử dụng:
1. Bài văn khấn thần linh trong lễ cúng tất niên
(Dùng khi cúng ngoài trời hoặc tại bàn thờ Thổ Công, Táo Quân, Thần Tài…)
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy các ngài Thần linh cai quản trong xứ này.
Tín chủ (chúng) con là: ……………………………………….
Ngụ tại: …………………………………………………….
Hôm nay là ngày …… tháng …… năm …………, nhằm ngày tất niên cuối năm Giáp/Ất/Bính/… (tùy năm âm lịch).
Chúng con thành tâm sắm sửa hương hoa, lễ vật, dâng lên trước án, kính mời chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho toàn gia chúng con năm cũ được bình an, năm mới được hanh thông, vạn sự tốt lành, tài lộc dồi dào, gia đạo an khang, thịnh vượng.
Chúng con cúi xin chư vị Tôn thần phù hộ độ trì, chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
2. Bài văn khấn gia tiên trong lễ cúng tất niên
(Dùng khi cúng tại bàn thờ gia tiên trong nhà)
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy tổ tiên, cao tằng tổ khảo, chư vị hương linh nội ngoại họ ……………………
Tín chủ (chúng) con là: ……………………………………….
Ngụ tại: …………………………………………………….
Nhân ngày tất niên năm cũ, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, kính dâng trước án, cúi xin tổ tiên chứng giám.
Một năm sắp qua, gia đình được bình an, công việc hanh thông, con cháu mạnh khỏe – đó là nhờ hồng phúc tổ tiên âm phù dương trợ.
Hôm nay, trước linh vị, chúng con cúi đầu tạ ơn trời đất, tổ tiên đã che chở, độ trì.
Kính mong các cụ phù hộ cho toàn gia sang năm mới an khang, thịnh vượng, mọi điều như ý.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Lưu ý khi đọc văn khấn cúng tất niên:
- Gia chủ nên đọc chậm rãi, rõ ràng, không cần quá khuôn mẫu, quan trọng là thành tâm.
- Có thể in bài khấn ra giấy hoặc chép tay, tránh đọc từ điện thoại trong lúc hành lễ.
- Nếu nhà có bàn thờ riêng cho thần linh và gia tiên, nên khấn thần linh trước, gia tiên sau.
Giờ, thời điểm & nơi đọc văn khấn cúng tất niên
Việc xác định đúng thời điểm và vị trí cúng tất niên không chỉ giúp nghi lễ thêm phần trang trọng mà còn thể hiện sự chu đáo và thành tâm của gia chủ đối với Thần linh và Tổ tiên.
1. Thời điểm (Ngày) cúng tất niên
Về mặt truyền thống, lễ cúng tất niên diễn ra vào ngày cuối cùng của năm Âm lịch:
- Ngày chính thức: Chiều hoặc tối ngày 30 tháng Chạp (nếu là năm đủ) hoặc 29 tháng Chạp (nếu là năm thiếu). Đây là thời điểm đánh dấu sự kết thúc hoàn toàn của năm cũ, mọi công việc đã hoàn tất để chuẩn bị đón Giao thừa.
- Cúng sớm: Hiện nay, do điều kiện công việc và nhu cầu sum họp, nhiều gia đình có thể tổ chức cúng tất niên sớm hơn, thường là từ ngày 26, 27 hoặc 28 tháng Chạp. Điều này hoàn toàn có thể chấp nhận, miễn là gia chủ giữ được lòng thành kính.
2. Giờ cúng tất niên tốt nhất (Giờ Hoàng đạo)
Giờ cúng không cần quá câu nệ, nhưng theo quan niệm dân gian, việc chọn giờ Hoàng đạo sẽ giúp tăng thêm may mắn và tài lộc cho gia đình.
- Khung giờ lý tưởng nhất: Thường là vào buổi chiều tối (khoảng 15h đến 19h) của ngày tất niên chính thức (29 hoặc 30 Tết). Sau khi cúng xong, gia đình sẽ cùng nhau thụ lộc trong bữa cơm tối cuối năm.
- Gợi ý khung giờ Hoàng đạo: Tùy theo từng ngày, các giờ đẹp thường là giờ Thìn (7h-9h), Giờ Tỵ (9h-11h), Giờ Ngọ (11h-13h), Giờ Mùi (13h-15h) và Giờ Tuất (19h-21h). Gia chủ có thể tham khảo lịch Vạn Niên để chọn giờ phù hợp với tuổi của mình.
3. Nơi đọc văn khấn (Vị trí đặt mâm cúng)
Văn khấn cúng tất niên là lời mời Thần linh và Gia tiên, vì vậy việc xác định đúng nơi đặt mâm cúng rất quan trọng:
| Vị trí cúng | Ý nghĩa và Đối tượng thờ cúng | Nơi đặt mâm cúng |
| Cúng trong nhà | Cúng Gia tiên, Tổ tiên: Đây là lễ cúng chính, không thể thiếu, mời ông bà tổ tiên về nhà ăn Tết. | Bàn thờ Gia tiên (Mâm cỗ mặn thường đặt ở bàn phụ phía dưới, phía trước bàn thờ chính). |
| Cúng ngoài trời | Cúng Thiên Địa (Trời đất) và Thần linh: Nghi lễ này không bắt buộc, thường dành cho những gia đình có điều kiện. | Sân, hiên nhà hoặc khu vực thoáng đãng phía trước nhà, hướng ra ngoài. |
Lưu ý: Dù cúng trong nhà hay ngoài trời, người chủ lễ nên đứng nghiêm trang trước mâm cúng, thắp hương, đọc văn khấn với lòng thành kính cao nhất để cầu mong sự chứng giám và phù hộ.
Hướng dẫn cách đọc & chuẩn bị trước khi khấn
Để nghi lễ cúng tất niên diễn ra trang nghiêm và thể hiện trọn vẹn lòng thành kính, gia chủ cần chuẩn bị chu đáo mâm lễ, trang phục và thực hiện các bước hành lễ theo trình tự nghiêm cẩn trước khi đọc văn khấn.
1. Công tác chuẩn bị trước khi khấn
Trước khi tiến hành nghi thức thắp hương, người hành lễ cần đảm bảo mâm cúng đã được bày biện tươm tất, sạch sẽ, và bản thân gia chủ đã chuẩn bị trang phục trang nghiêm:
- Sắp xếp mâm cúng: Bày biện đầy đủ lễ vật, mâm ngũ quả, hoa tươi, trầu cau lên bàn thờ và mâm cúng mặn/chay. Đảm bảo mọi thứ sạch sẽ, tươm tất.
- Vị trí mâm cúng: Đặt mâm cúng Gia tiên tại bàn thờ chính (hoặc bàn phụ phía trước bàn thờ chính) và mâm cúng ngoài trời (nếu có) tại sân/hiên nhà.
- Vệ sinh và trang phục: Gia chủ (người khấn) và các thành viên tham dự cần tắm rửa sạch sẽ, mặc trang phục gọn gàng, lịch sự, tránh mặc quần áo quá hở hang hoặc luộm thuộm.
- Chuẩn bị dụng cụ: Rót đủ 3 hoặc 5 chén rượu/nước, kiểm tra xem đã có đủ giấy tiền vàng mã, nến/đèn dầu để thắp chưa.
2. Trình tự các bước hành lễ
Khi mọi thứ đã được chuẩn bị chu đáo, người hành lễ chính sẽ tiến hành các bước theo trình tự nghi lễ sau:
- Thắp đèn/nến: Đầu tiên, thắp sáng nến/đèn dầu trên bàn thờ.
- Thắp hương: Châm ba nén hương (tượng trưng cho Tam Bảo) rồi cắm vào bát hương.
- Vái lạy: Đứng thẳng, chắp tay trước ngực, cúi lạy 3 hoặc 5 lạy để báo cáo và mời Thần linh, Tổ tiên.
- Đọc Văn khấn: Đứng nghiêm trang, đọc chậm rãi, rõ ràng bài văn khấn với thái độ thành kính.
- Rót rượu/trà: Sau khi đọc văn khấn, rót rượu/trà vào chén (lần 1).
- Chờ hương tàn: Đợi cho nén hương cháy hết một tuần (khoảng 1/3 đến 2/3 nén hương) thì rót rượu/trà lần 2 và lần 3.
- Hóa vàng: Sau khi hương tàn, gia chủ làm lễ tạ, xin hạ lễ. Tiến hành hóa vàng mã, vẩy rượu cúng tạ lên tàn tro.
- Hạ lễ & Thụ lộc: Cuối cùng, thu dọn mâm cúng, hạ các vật phẩm đã dâng cúng xuống để cả gia đình cùng nhau dùng bữa cơm Tất niên sum họp.
3. Lưu ý về cách đọc Văn khấn
Khi đọc văn khấn, gia chủ cần thể hiện sự trang nghiêm và tôn kính qua giọng điệu, tốc độ và nội dung:
- Thái độ: Giữ thái độ thành tâm, nghiêm trang, không cười đùa, nói chuyện lớn tiếng trong suốt quá trình hành lễ.
- Tốc độ: Đọc với giọng vừa phải, trầm tĩnh, không quá nhanh hoặc quá chậm. Cần nhấn giọng ở các danh xưng như “Hoàng Thiên Hậu Thổ”, “Chư vị Tôn thần”, “Chư gia Tổ Khảo…” để thể hiện sự tôn kính.
- Thông tin cá nhân: Khi đọc đến phần tên gia chủ và địa chỉ nhà ở, cần đọc rõ ràng, chính xác.
- Mời mọi người: Sau khi đọc xong văn khấn, có thể mời các thành viên khác trong gia đình cùng tiến hành vái lạy.
Những lưu ý & điều kiêng kỵ khi sử dụng văn khấn cúng tất niên
Lễ cúng tất niên là nghi thức trang trọng nhất trong những ngày cuối năm. Để buổi lễ diễn ra suôn sẻ, đúng mực và mang lại may mắn cho gia đình, gia chủ cần đặc biệt lưu ý về thái độ hành lễ và tránh những điều kiêng kỵ sau:
1. Những lưu ý cần nhớ khi hành lễ
Để đảm bảo nghi thức cúng tất niên diễn ra trang nghiêm và thể hiện đúng lòng thành, gia chủ cần chú trọng đến thái độ hành lễ và chất lượng của lễ vật dâng cúng:
- Lòng thành là quan trọng nhất: Dù mâm cúng đơn giản hay cầu kỳ, điều cốt lõi nhất vẫn là sự thành tâm, trang nghiêm của gia chủ.
- Trang phục chỉnh tề: Người hành lễ chính và các thành viên tham gia cần mặc trang phục gọn gàng, sạch sẽ, lịch sự, tuyệt đối tránh mặc đồ ngủ, đồ hở hang hoặc xuề xòa khi đứng trước bàn thờ.
- Giọng điệu khi khấn: Khi đọc văn khấn, cần giữ giọng điệu thành kính, trang trọng, không đọc quá nhanh, quá lí nhí hoặc đọc sai các chi tiết về tên tuổi, địa chỉ.
- Mâm cúng phải tươm tất: Lễ vật dâng cúng phải được chuẩn bị chu đáo, tươi mới.
- Không sử dụng hoa quả giả, đồ nhựa: Tránh dùng đồ giả để dâng cúng, vì điều này bị coi là thiếu tôn trọng bề trên.
- Cúng trước khi ăn: Phải hoàn tất lễ cúng, thắp hương và hạ lễ xong, gia đình mới được bắt đầu bữa cơm Tất niên.
2. Những điều kiêng kỵ tuyệt đối phải tránh
Trong thời gian hành lễ và cả trong bữa cơm Tất niên, có một số điều kiêng kỵ theo quan niệm dân gian mà gia đình nên tránh để không mang lại xui xẻo cho năm mới:
- Kiêng thiếu nghiêm túc khi khấn: Tuyệt đối không được đùa cợt, cười nói quá to, nói tục, chửi bậy hoặc tranh cãi trong khi làm lễ. Điều này thể hiện sự bất kính với Thần linh và Tổ tiên.
- Kiêng làm đổ vỡ: Tránh làm rơi vỡ bát đĩa, cốc chén, đặc biệt là đồ thờ cúng hoặc làm đổ dầu đèn. Đổ vỡ được cho là điềm báo của sự chia ly, mất mát hoặc mang đến điềm xui xẻo trong năm mới.
- Kiêng gọi tên trẻ nhỏ: Theo quan niệm dân gian, khi làm lễ cúng, nếu gọi tên trẻ nhỏ (đặc biệt là những bé yếu bóng vía) có thể khiến các hồn ma lang thang theo chân Gia tiên dạt vào nhà làm hại trẻ.
- Kiêng xê dịch đồ vật trên bàn thờ: Sau khi đã bao sái (lau dọn) và bày biện mâm cúng, kiêng xê dịch tùy tiện bát hương hoặc các đồ thờ cúng quan trọng khác.
- Kiêng nói điều xui xẻo: Trong bữa cơm Tất niên sum họp, chỉ nên nói chuyện vui vẻ, tốt lành, tránh nhắc đến những chuyện buồn bã, nợ nần, tai nạn, hoặc những điều không may mắn đã xảy ra trong năm cũ.
Việc chuẩn bị một bài văn khấn cúng tất niên thành tâm là chìa khóa cho một nghi lễ cuối năm ý nghĩa. Quan trọng là gia chủ cần tuân thủ đúng trình tự hành lễ, đảm bảo sự trang nghiêm và biết rõ mâm cúng tất niên nên đặt ở đâu. Chỉ cần sự chu đáo và thành kính, gia đình bạn chắc chắn sẽ có một buổi Tất niên ấm cúng, đoàn viên và đón chào năm mới tràn đầy may mắn.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://viet-power.vn/
- Hotline: 0867.12.8688
- Email: contact@v-holdings.vn
- Địa chỉ:
- Trụ sở: Tầng 5, Toà HQ Building, 193C Bà Triệu, Phường Hai Bà Trưng, Hà Nội
- Chi nhánh: Tòa nhà Vincom Center – 72 Lê Thánh Tôn – P. Bến Nghé – Quận 1 – TP. HCM
- Fanpage: https://www.facebook.com/Vietpowerteambuilding
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@vietpowervn
